Ważnym argumentem dla rozwoju systemu testowania w Polsce jest fakt, że wg danych organizacji unijnych (ECDC) ponad 50% osób nie jest świadomych swojego zakażenia. Brak wiedzy o swoim statusie serologicznym wiąże się z późnym zastosowaniem leków ARV, a tym samym z większym zagrożeniem zachorowania na AIDS i w konsekwencji śmierci. Dodatkowo nieświadome swojego zakażenia osoby mogą również nieświadomie zakażać innych.
W związku z powyższym, wykonywanie testów na obecność HIV anonimowo, bezpłatnie i bez skierowania, zwłaszcza jeżeli połączone jest z poradnictwem okołotestowym, to niezmiernie istotny instrument w profilaktyce HIV. Taką właśnie formę poradnictwa okołotestowego Komitet Ministrów Rady Europy uznał nie tylko za najskuteczniejszą w profilaktyce HIV/AIDS, lecz także za najbardziej godną polecenia z etycznego i prawnego punktu widzenia.
Wobec osób zakażonych HIV i chorych na AIDS stale jeszcze zdarzają się, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach, przypadki naruszania zasad etycznych i prawnych wynikających z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich przysługujących każdemu człowiekowi, nie wyłączając osób zakażonych HIV.
Dobrowolne testy połączone z poradnictwem spełniają wymóg przestrzegania praw osób zakażonych HIV, co – zdaniem wspomnianego już Komitetu Ministrów Rady Europy – „ma rozstrzygające znaczenie dla powodzenia prewencyjnej polityki zdrowia publicznego”.
Sieć punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD) w Polsce funkcjonuje od 1996 roku, jest koordynowana i współfinansowana przez Krajowe Centrum ds. AIDS. . Punkty prowadzone są przez organizacje pozarządowe ściśle współpracujące z podmiotami leczniczymi.
Model testowania oparty jest na pełnej anonimowości i dobrowolności. W PKD testy w kierunku HIV wykonywane są bezpłatnie i bez skierowania. W większości punktów konsultacyjno-diagnostycznych (PKD) istnieje możliwość wykonania bezpłatnych i anonimowych, szybkich testów w kierunku KIŁY i HCV (WZW typu C). Warto wiedzieć, że np. zachorowanie na kiłę może zwiększać ryzyko zakażenia HIV i HCV nawet ośmiokrotnie.
Nierozerwalnym elementem badania w PKD jest profesjonalne poradnictwo okołotestowe prowadzone przez doradców posiadających certyfikat do tego upoważniający, wydany przez Krajowe Centrum ds. AIDS Organizacje pozarządowe prowadzące PKD, posiadają długoletnie doświadczenie również w zakresie wsparcia osób zakażonych i żyjących z HIV/AIDS.
Adresy, godziny otwarcia i informacje dotyczące oferty poszczególnych PKD można znaleźć na stronie: https://aids.gov.pl/pkd/.